Sposoby pielęgnacji gleby w winnicy

0
Sposoby pielęgnacji gleby w winnicy
ce5a90e759e6e136127a80d546625866
Udostępnij:

Sposoby pielęgnacji gleby w winnicy

Czarny ugór mechaniczny

Jest sposobem, który można stosować na stokach o niewielkim nachyleniu. Glebę spulchniamy i niszczymy chwasty przy pomocy kultywatora, brony talerzowej, glebogryzarki. Na małych winnicach obróbkę gleby można wykonywać małymi ciągnikami jednoosiowymi. Do obróbki większych winnic doskonale nadają się dwuosiowe ciągniki ogrodnicze. Mogą być również wykorzystywane duże ciągniki rolnicze, pod warunkiem, że międzyrzędzia i drogi przejazdowe będą odpowiednio szerokie. Do obróbki międzyrzędzi doskonale nadaje się kultywator z zębami sprężynowymi lub sztywnymi, gdyż nie niszczy struktury gleby. Szerokość roboczą kultywatora należy dopasować do szerokości międzyrzędzi. Podczas jesiennej obróbki dodatkowo mocujemy w skrajnych położeniach ramy kultywatora po jednym korpusie płużnym. Tym sposobem za jednym przejazdem ciągnika spulchniamy glebę w międzyrzędziach i podorujemy krzewy w rzędach.

Czarny ugór mechaniczny jest najlepszym sposobem utrzymania gleby na młodych plantacjach.

Młode krzewy dobrze rosną gdy gleba jest dobrze napowietrzona i wolna od chwastów. Częste spulchnianie jest badzo wskazane na ciężkich, zlewnych, łatwo zaskorupiających się glebach gliniastych. Takie gleby trzeba obrabiać we właściwym momencie, najlepiej po deszczu, podczas przesychania gleby. Czarny ugór mechaniczny można również stosować na stałe na starszych plantacjach, jeżeli gleba nie jest zagrożona erozją. Na terenach o spadku powyżej 10% należy ograniczać stosowanie czarnego ugoru na rzecz innych sposobów pielęgnacji gleby.

Ugór herbicydowy

Chwasty niszczy się chemicznie na całej powierzchni winnicy lub w samych rzędach, a w międzyrzędziach utrzymuje się czarny ugór lub zadarnienie. Oczywiście jest to sposób pielęgnacji gleby w winnicy dla plantatorów, którzy nie mają ambicji ekologicznych. Przez pierwsze 3-4 lata prowadzenia winnicy herbicydy należy stosować tylko w międzyrzędziach, a glebę w pobliżu młodych krzewów odchwaszczać ręcznymi narzędziami. Począwszy od pierwszego roku pełnego owocowania krzewów (3-4 rok) można stosować ugór herbicydowy na całej powierzchni winnicy.

Ugór herbicydowy sprawdza się najlepiej na glebach lżejszych o dobrej strukturze.

Decydując się na prowadzenie winnicy metodą organiczną (biologiczną), musimy zrezygnować ze stosowania herbicydów. W uprawie winorośli metodą integrowaną stosowanie niektórych herbicydów jest dopuszczalne, ale w ograniczonym zakresie i w kombinacji z innymi sposobami pielęgnacji gleby (czarny ugór, ściółkowanie, rośliny okrywowe). W praktyce często stosuje się połączenie ugoru herbicydowego z mechanicznym, np. czarny ugór mechaniczny w międzyrzędziach, a ugór herbicydowy w rzędach krzewów lub odwrotnie.

Herbicydy należy stosować bardzo ostrożnie, aby nie uszkodzić nadziemnych, zielonych części krzewów. Szczególną ostrożność trzeba zachować podczas chemicznego odchwaszczania młodych plantacji, na których latorośle wyrastają bezpośrednio z powierzchni ziemi. Opryski wykonuje się w bezwietrzne dni, stosując dodatkowo osłony i niskociśnieniowe opryskiwacze. Niebezpieczne dla korzeni krzewów mogą okazać się herbicydy doglebowe. Ostrożność należy zachować szczególnie na lekkich, przepuszczalnych glebach lub gdy korzenie krzewów znajdują się płytko. Jednostronne i nieumiejętne stosowanie herbicydów może okazać się szkodliwe nie tylko dla krzewów, ale również dla konsumentów winogron.

Ściółkowanie

Jako ściółki można używać różnych dostępnych materiałów, np.: kompostu, słomy, łętów ziemniaczanych, skoszonej trawy. Ściółkę rozkłada się wokół krzewów w promieniu ok. 1 m lub najlepiej wzdłuż całego rzędu, pasem szerokości ok. 1 m. Wolną powierzchnię gleby w międzyrzędziach utrzymuje się w czarnym ugorze mechanicznym lub herbicydowym. Można ściółkować również całą powierzchnię winnicy, ale potrzeba wtedy więcej ściółki.

Gleba pokryta gęstą warstwą ściółki utrzymuje dobrą strukturę przez długi okres, jest też bardziej wilgotna, ponieważ ściółka chroni glebę przed wysychaniem. Ogranicza również rozwój chwastów i dostarcza krzewom dodatkowo składników pokarmowych, ale sprzyja zasiedlaniu się gryzoni.

Uprawa roślin okrywowych

Jest to sposób łączący pielęgnację gleby z nawożeniem organicznym. W pierwszej połowie wegetacji w międzyrzędziach utrzymuje się czarny ugór mechaniczny. Nasiona roślin okrywowych wysiewa się między 15 czerwca a 15 lipca, po zakończeniu kwitnienia. W praktyce sieje się je przeważnie w czasie obróbki mechanicznej gleby. Cykl uprawy większości roślin okrywowych wynosi co najmniej 6 tygodni i muszą one osiągnąć odpowiedni wzrost jeszcze przed zbiorem winogron. Późniejszy termin siewu (ok. 15 lipca) jest wygodniejszy, gdyż pozwala na wykonanie trzeciego podstawowego oprysku przeciwko mączniakowi rzekomemu (jagody wielkości grochu). W tym czasie są również zakończona podwiązywanie latorośli. W miarę rozrostu rośliny okrywowe pobierają z gleby wodę, co osłabia wzrost pędów, wpływając na ich lepsze drewnienie przed zimą. Rośliny okrywowe przyoruje się w dowolnym terminie jesiennym lub pozostawia na zimę i przyoruje dopiero wiosną. Pozostawione na zimę resztki roślinne sprzyjają gromadzeniu się śniegu na powierzchni winnicy, co dodatkowo zabezpiecza korzenie krzewów przed przemarznięciem oraz zwiększa nawilgocenie gleby podczas wiosennych roztopów. Do sporządzania mieszanek roślin okrywowych używa się następujących gatunków: łubin niebieski, żółty lub biały, wyka jara, peluszka, seradela, facelia, bobik, gryka, gorczyca, rzepak jary, owies, słonecznik, kukurydza. Mieszankę wysiewamy w ilości 2-3 kg nasion na 100 m2 powierzchni międzyrzędzi. Jeżeli rośliny nie będą przeorane jesienią, a dopiero na wiosnę, to do mieszanki nie dajemy owsa, którego dojrzałe nasiona wabią gryzonie polne. Można natomiast dodać niewielką ilość nasion gorczycy, która na gryzonie działa odstraszająco.

Rośliny okrywowe, oprócz wymienionych wcześniej zalet, chronią także glebę przed nadmierną erozją w drugiej połowie okresu wegetacyjnego, a przyorane wnoszą do gleby spore ilości azotu i substancji organicznej. Tam gdzie brakuje obornika, przyorywanie roślin okrywowych może odgrywać ważną rolę w uzupełnianiu substancji organicznej w glebie. Mieszanki roślin okrywowych mogą być uprawiane w winnicach tylko wówczas, gdy krzewy prowadzone są w wysokich formach.

Trwałe zadarnienie międzyrzędzi

Może być stosowane w rejonach o wystarczającej ilości opadów deszczu. Krzewy powinny być prowadzone w formach piennych (typu Y i T) z zachowaniem odpowiednio szerokich międzyrzędzi (3,0-3,5 m). Trwałe zadarnienie międzyrzędzi można wprowadzić najwcześniej w 4-5 roku po posadzeniu krzewów. Nasiona traw wysiewamy na przełomie czerwca i lipca, używając typowej mieszanki do zadarniania sadów, np.: wiechlina łąkowa, kostrzewa czerwona i rajgras angielski (1:1:2). Trawę należy kosić często, używając kosiarek rotacyjnych. Trwałe zadarnienie jest najprostszym i najbardziej skutecznym sposobem ochrony gleby przed erozją. Murawa ułatwia mechanizację prac, umożliwiając przejazd maszyn nawet po obfitych opadach deszczu. Można również nie wysiewać trawy, a pozwolić rozrosnąć się chwastom i systematycznie je kosić na całej powierzchni winnicy, również w międzyrzędziach. W pobliżu krzewów można wykaszać trawę lub chwasty kosiarkami żyłkowymi.

Opracowanie: Roman Myśliwiec

Tekst jest wybranym fragmentem materiałów dydaktycznych przygotowanych dla uczestników rocznego Praktycznego Kursu Winiarstwa prowadzonego przez Podkarpacką Akademię Wina

Materiał jest chroniony prawem autorskim. Jego publikowanie, powielanie i przetwarzanie, w całości lub we fragmentach, oraz jakiekolwiek wykorzystanie w celu innym, niż użytek prywatny wymaga zgody Autora.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here