Wino, które do tej pory było ekskluzywnym darem dla koronowanych głów, prezydentów i premierów oraz światowej sławy ludzi kultury i sztuki będzie po raz pierwszy w historii wystawione na aukcji. Mała buteleczka o pojemności 0,25l zawiera wino pochodzące z najstarszego na świecie krzewu winorośli, który rośnie w Mariborze (Słowenia) i liczy sobie 400-450 lat. Słoweńcy nazywają ją Starą Winoroślą (Stara trta). Aukcja odbędzie się w ramach 28. finału WOŚP 10 stycznia 2020 r. w Hotelu Apis w Krakowie.
Stara Winorośl jest najstarszym żyjącym krzewem winorośli właściwej (Vitis vinifera). Jej wiek szacowany jest na 400-450 lat. Rośnie w drugim co do wielkości mieście Słowenii – Mariborze. Można ją podziwiać w samym centrum miasta, nad brzegiem rzeki Drawy. W roku 2004 została wpisana do Księgi rekordów Guinnessa, co zapoczątkowało jej światową karierę. Dziś jest dumą Słowenii i największą atrakcją Mariboru. Pomimo swojego słusznego wieku co roku daje owoce, pozwalające na wytworzenie około 20-40 litrów wina.
Ale nie zawsze miała lekko. W swoim życiu przeżyła wiele niebezpieczeństw i parokrotnie była bliska śmierci. Nie zabiły jej pożary i bombardowania miasta, ocalała także w czasie napadów tureckich. Nie poddała się również największej katastrofie w historii europejskiego winiarstwa – epidemii filoksery. Ta amerykańska mszyca zniszczyła większość winnic na Starym Kontynencie. Okazała się niezwykle odporna i żywotna. Dopiero nowotworzone winnice z sadzonek szczepionych na odpornych amerykańskich podkładkach pozwoliły na odbudowę europejskiego winiarstwa. Amerykańskie podkładki nie pozostały bez wpływu na smak wina. Istnieją wciąż niewielkie winnice, które próbują produkować wino na nieszczepionych roślinach. Ceny takich win osiągają zawrotne sumy. Natomiast Stara Winorośl miała dużo szczęścia. Co prawda filoksera zaatakowała również ją, ale wylewająca dwa razy do roku Drawa okazała się wybawieniem rośliny. Filoksera nie toleruje bowiem gleb piaszczystych i dużej wilgoci, zwłaszcza stojącej wody. Winorośl co prawda przeżyła atak mszycy, ale została mocno osłabiona. W XX w. zaniedbana wraz z całą nadbrzeżną częścią miasta przestała owocować i zaczęła usychać. Paradoksalnie najbliżej śmierci była w latach 70-tych XX. wieku, kiedy całą nadbrzeżną dzielnicę zaczęto porządkować, wyburzając stare domy. Również budynek przy którym rosła Stara Winorośl został przeznaczony do rozbiórki, a losem zapomnianej rośliny specjalnie nikt się nie przejmował. Dopiero zdecydowane działania naukowców z Instytutu Rolniczego doprowadziły do uratowania winorośli. Jej kuracja zaczęła się w latach 80-tych, a już po kilku latach dała pierwsze owoce. Jednocześnie słoweńscy naukowcy zbadali wiek rośliny. Z wykorzystaniem specjalnego wiertła policzono słoje w pniu. Niestety część pnia jest spróchniała więc nie można było określić dokładnego wieku rośliny. Specjaliści obliczyli, że brakująca część nie liczy więcej niż 50 lat.
Dziś stała się bardzo popularna wśród turystów i mieszkańców miasta. Najważniejszym wydarzeniem w roku jest uroczyste winobranie. W jego trakcie zbiera się grona pozwalające na wytworzenie 20-40 litrów wina. Niestety, jedynie nieliczni mogą spróbować tego unikalnego wina. Jest ono wlewane jest do małych (0,25l) buteleczek, specjalnie zaprojektowanych przez słoweńskiego designera Oskara Kogoja. Wino stanowi dar protokolarny burmistrza miasta. Wśród obdarowanych tym niezwykłym darem znaleźli się między innymi: Vaclav Havel, Bill Clinton, Wladimir Putin, japoński cesarz Akihito, Dalajlama, Benedykt XVI, Brad Pitt czy Arnold Schwarzeneger. Dotychczas jedynym Polakiem, który otrzymał wino Starej Winorośli, był Jan Paweł II.
Stara Winorośl należy do lokalnego szczepu modra kavčina. Znana jest również pod nazwą žametna črnina, albo w skrócie žametovka, co można przetłumaczyć jako „aksamitka” i co naprowadza nas na charakter otrzymywanego z niej wina. Žametovka daje wino subtelnie czerwone, delikatne i owocowe w smaku, o niskiej zawartości alkoholu. Smak wina Starej Winorośli jest jednak zagadką, gdyż niewiele osób mogło go spróbować. Z pewnością wiek i brak amerykańskiej podkładki wpływa na jego charakter. Wkrótce będzie się mógł o tym przekonać zwycięzca licytacji zorganizowanej przez krakowski sztab WOŚP.
Burmistrz Mariboru, pan Aleksander Saša Arsenovič, zdecydował się wyróżnić dzieło Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy i wesprzeć 28. finał tym unikalnym darem. Tym samym w Polsce odbędzie się pierwsza na świecie licytacja tego wina. Było już podejmowanych kilka prób pozyskania wina Starej Winorośli na podobne wydarzenia, ale sztuka ta udała się dopiero polskiemu blogerowi Damianowi Buraczewskiemu. Buraczewski prowadzi od kilku lat blog o słoweńskim winiarstwie pod nazwą slovvine.com. Włodarze Mariboru entuzjastycznie przyjęli historię WOŚP i uznali, że warto być częścią tego wspaniałego wydarzenia. W organizacji wydarzenia po stronie polskiej zaangażował się inny polski bloger – Radosław Froń – prowadzący blog paragrafwkieliszku.pl. Licytacja odbędzie się 10 stycznia w Hotelu Apis w Krakowie.
Kontakt:
Informacje o aukcji – Ewa Olejarczyk, tel. +48 602 308 013
Informacje o Starej Winorośli i winie – Damian Buraczewski, tel. +386 68 132 821
